Hij heeft liegen naar een ander niveau getild, maar voor lichaamstaalexperts is hij een interessant fenomeen: Donald Trump. Een artikel over de kracht van het non-verbale gedrag van de machtigste man van de westerse wereld.

Al tijden kijken we met verbazing naar ‘circus White House’. Spectaculairder dan Renz, dacht ik eerst. Twee jaar verder overheerst vooral allergische vermoeidheid, veroorzaakt door een nieuws overdosis.

We kunnen uren over de man praten, maar laten we dat niet doen. Een energielek, voor velen vermoed ik. Sinds de ‘shutdown’ las ik weer een nieuwe bijnaam, toe te voegen aan zijn rijke arsenaal: de chantagepresident. De ‘failliete casinobaas uit Atlantic City’ vind ik nog treffender. Ik beperk me hier graag tot één kernvraag: Hoe kan het dat bijna 63 miljoen Amerikanen úberhaupt op Trump hebben gestemd?

‘Bijzonder kind’

Anders geformuleerd: wat is het geheim van deze bijzondere president, dat zoveel Amerikanen hem in 2016 het vertrouwen gaven om hun leider te worden?

“Het is een bijzonder kind”, zou Herman Finkers ironisch zeggen.  Maar daarmee kom je er niet. Tijdens het schrijven van een rapport voor een leiderschapsprogramma kwam ik tot een andere analyse, eentje die we nog nauwelijks zijn tegengekomen in de overdosis aan verhalen over de 45e president van de Verenigde Staten. Daarom deel ik hem graag met je.

Brandtechnisch is Trump natuurlijk een succes: zijn merknaam behoort tot de top van de wereld. Het familiebedrijf is vele miljoenen meer waard geworden sinds Donald in de Oval Office zit te twitteren. Politiek bedrijven is echter andere kaas dan hotels met golfbanen runnen, blijkt ook nu weer uit de impasse over De Muur en de shutdown. En dan hebben we nog niet over alle andere problemen in de VS..

Onderschat geheim

Hoe kan het dat iemand met zo weinig politiek gevoel op dé stoel van een wereldmacht is terechtgekomen? Een fascinerende vraag, ook een belangrijke. Ik heb me voor mijn nieuwe high-end programma verdiept in lichaamstaal, en ontdekte dat Donald gebruik maakt van een onderschat geheim.

Trump gebruikt zijn wijsvinger vooral als non-verbale intimidatie

Trump hanteert namelijk consequente lichaamstaal, die zeer krachtig en dominant is. Zie de foto hierboven waarop Trump non-verbaal gedrag laat zien: de priemende wijsvinger. Dit gebaar staat voor dominantie, waarschuwing en agressiviteit. Een non-verbaal wapen voor een spreker die de doelgerichtheid en kracht van zijn argumenten wil verhogen.

De wijsvinger wordt vaak negatief beoordeeld, maar voor een wereldleider is dominantie natuurlijk nuttig, omdat het wijst op zelfverzekerdheid en assertiviteit. Dat schept vertrouwen bij zijn (miljoenen) kiezers. En boezemt vijanden angst in.

Intimidatie

Zou dat het geheim zijn? Niet voor niks hanteert de omstreden president dit handgebaar veelvuldig tijdens campagne-bijeenkomsten en persconferenties: als hij weet dat zijn lichaamstaal in miljoenen huiskamers te zien is.

Trump lijkt zijn wijsvinger vooral als non-verbale intimidatie te gebruiken. Zo straalt hij afkeer uit voor journalisten, iets dat hij verbaal onderstreept (“the enemy of the people” en “fake news”) en in actief beleid: door een CNN-journalist de toegang tot Het Witte Huis te ontzeggen.

Zijn wijze van hand schudden is sterk staaltje non-verbale power play

Trump kent nog meer kenmerkende dominante ‘signature moves’ die hem helpen bij zijn uitstraling. Zoals de duim en wijsvinger tegen elkaar houden – een non-verbaal uitroepteken – en eentje die al wél is opgevallen: de wijze waarop Trump de hand schudt van andere wereldleiders. Hij wil altijd de ‘upperhand’ en trekt mensen daarbij naar zich toe. Een sterk staaltje non-verbale power play. De betekenis van dit primatengedrag moge helder zijn: ‘ik ben hier de baas!’

Emotioneel brein

Trumps dominante lichaamstaal is effectief, op een onbewust niveau waar veel mensen niet bij stil staan. Ook de media niet. Non-verbale communicatie gaat namelijk linea recta naar het emotionele brein van de ontvanger. En bepaalt daarmee het gevoel bij de belofte van de afzender: is die overtuigend/geloofwaardig/zelfverzekerd?

Daar komt bij: als wij met een priemende wijsvinger zouden rondlopen, who cares? Maar Trumps non-verbale gedrag heeft wereldwijde impact, door alle camera’s en fotografen die hem dagelijks volgen. Er zijn maar weinig leiders zichtbaarder dan de meervoudig failliet verklaarde zakenman in Washington. Zo bezien hebben de media een grote rol in het schouwspel van deze president; ‘Circus White House, komt dat zien! komt dat zien!’

Lichaamstaal is een sterk onderschatte communicatievorm. Het maakt mensen authentiek en geeft ze overtuigingskracht en uitstraling. Of ze nou Trump, Rutte, Jan of Piet heten. Uit onderzoek blijkt ook dat non-verbale communicatie en succes sterk aan elkaar zijn verbonden.

Nieuwsgierig geworden? Vraag mijn Inspiratierapport aan over Authentiek Leiderschap