Terreur. In steden, in vliegtuigen, ook al in de Thalys. Je leest dagelijks over de toegenomen dreiging en vluchtelingen. Maar over ‘de terreur’ en wegvluchten in ons hoofd hoor je veel minder. Gek eigenlijk, omdat miljoenen mensen hier dagelijks last van hebben. We zijn anno 2015 massaal gijzelaar van onze eigen gedachten. Hoe je hier beter mee kan omgaan, lees je in dit blog. “Swipe die gedachten weg.”
Fascinatie
Menselijk gedrag fascineert me al jaren. Als journalist heb ik veel bijzondere mensen mogen interviewen. Mensen met een mening, visie, uitvinding of een BIJZONDER VERHAAL. Ik ben wat dat betreft aardig aan mijn trekken gekomen: de afgelopen 15 jaar heb ik wel een paar duizend mensen gesproken: van boer tot burgemeester, van middenstander tot minister. Maar ook boze moeders op een schoolplein, nadat een pedofiele leraar was betrapt op misbruik van hun kinderen. CRIMINELEN die veel op hun kerfstok hadden. Holleeder in zijn intimiderende ogen gekeken in ‘de bunker’. Naar verdrietige mensen geluisterd die dierbaren hadden verloren.
Charisma
Al die gesprekken vergroten je mensenkennis. Maar welke ontmoetingen zijn me nou écht bijgebleven? Welk gesprek herinner ik me nof als de dag van gisteren? Toen ik onlangs een verhuisdoos met oude krantenknipsels tegenkwam dacht ik hier over na, en kwam steeds tot dezelfde conclusie: mensen die AUTHENTIEK en/of CHARISMATISCH overkwamen. Pim Fortuyn, Frits Bolkestein maar ook onbekende mensen met een passie, voor werk of iets anders. Mensen die vanuit hun HART spraken, geen ingestudeerde PR-praatjes, maar die ik geloofde. En dat probeerde ik dan zo goed mogelijk door te geven aan onze lezers.
Als los zand
‘Waarom werkt mijn BREIN zo? Waarom herinner ik van die vele gesprekken alleen nog de meest spannende en gepassioneerde?’, dacht ik met een verkleurde krantenknipsel in mijn handen. Waarom voelen veel herinneringen als los zand in je hand? Mede omdat ons onderbewustzijn lange termijn-herinneringen selecteert, en ons bewustzijn het korte termijngeheugen bepaalt. Maar die wordt vaak afgeleid door onze gedachten en emoties.
Dit weekend las ik een mooi interview in NRC Handelsblad met hoogleraar sociale psychologie Ap Dijksterhuis, naar aanleiding van zijn nieuwe boek over onderzoek naar GELUK. Een aanrader, Google maar, of LEES het terug in Blendle. Dijksterhuis verdiept zich al jaren in ons bewustzijn, en zei voor dit boek niet alleen de westerse maar ook de oosterse aanpak te hebben onderzocht. Het belangrijkste hoofdstuk is volgens hem die over gemoedsrust. Zelfvertrouwen en gemoedsrust blijken sterk samen te hangen met ‘geluk’.
Dijksterhuis zei dingen die me raakten. En die ik herken uit gesprekken met collega-ondernemers. “Het kan echt enorm helpen om gelukkiger te worden als je leert afstand te nemen van je eigen bewustzijn.(..) Ons bewustzijn is een stroom van gedachten, gevoelens en waarnemingen. Maar die hebben geen invloed op het bewustzijn zélf, het zijn allemaal passanten. Je moet het bewustzijn zien als een spiegel die beelden kan weerkaatsen, maar die beelden hebben geen invloed op de spiegel zelf.”
Gedachten wegswipen
Net als wolken in de blauwe lucht, die komen en gaan ook constant. Mensen die mediteren herkennen deze metafoor vast. Beschouw je negatieve gedachten als wolken die langsdrijven in de blauwe hemel. Kijk ernaar en laat ze weer los. Negeer je EGO-stem, luister naar je intuïtie, en focus op die blauwe lucht. Dat gaat je gemoedsrust bevorderen. Onlangs las ik een eigentijdse vertaling: ‘swipe die gedachten lekker weg’.
Dijksterhuis deelde ook een zinvolle oefening waar hij zelf veel aan heeft gehad, vertelde hij de NRC-journalist. Die deel ik graag opnieuw: op het moment dat iets in je leven of werk tegenzit, ga boven je EIGEN BEWUSTZIJN hangen, en kijk naar wat er dan voorbijkomt. “Dan denk ik vaak, pfff, niet zo belangrijk. En dan gaat het weer goed. Dat kun je jezelf echt aanleren.”
Gijzelaar van gedachten
“Hoe hoog moet je hangen?” vraagt de interviewer gevat. “Een paar meter BOVEN JEZELF. Dan zie je jezelf zo zitten, en lach je jezelf een beetje uit. Eigenlijk niet jezelf, maar die gedachte, die emotie.” De sociaal psycholoog citeert in dit verband de vooraanstaande Amerikaanse filosoof en auteur Sam Harris: “Harris zegt: je kunt kiezen; óf je bent gijzelaar van je eigen gedachten, óf je kijkt van een rustige afstand naar wat er allemaal gebeurd.”
En wie wil er nou een GIJZELAAR zijn?